Μυθικές ανθρωπόμορφες φυλές

εξώφυλλο: Μονόποδοι Σκιάποδες από το χειρόγραφο του 14ου αιώνα «Τα άνθη της φύσης/Der Naturen Bloeme» στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ολλανδίας.

μετάφραση – επιμέλεια © Χείλων

Η αρχαία Ελληνική και Ρωμαϊκή μυθολογία βρίθουν από «παράξενα» και συνάμα «υπέροχα» πλάσματα. Τα περισσότερα περιλαμβάνονται στην Φυσική Ιστορία του Πλίνιου, ένα έργο που ενέπνευσε το Μεσαιωνικό «θηριολόγιο» και τους σχεδιαστές της ανθρωπογεωγραφίας. Οι εικόνες προέρχονται από το Χρονικό της Νυρεμβέργης του 1493.

Αβαρίμονες: Μυθική φυλή η οποία κατοικούσε στην ομώνυμη χώρα. Οι Αβαρίμονες είχαν πέλματα προς τα πίσω, αλλά παρά το μειονέκτημα αυτό ήταν σε θέση να τρέχουν με μεγάλη ταχύτητα. Ζούσαν μαζί με τα άγρια ζώα στην κοιλάδα του όρους Ίμας (σημερινά Ιμαλάια). Υπήρχε μια ιδιαιτερότητα όσον αφορά στην περιοχή που κατοικούσαν, καθότι ήσαν αναγκασμένοι να παραμείνουν σε αυτήν, διότι ήταν αδύνατο να αναπνεύσουν άλλο είδος αέρα. Οι Αβαρίμονες αναφέρθηκαν για πρώτη φορά από τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο στο έργο του, Φυσική Ιστορία (VII 11). Παρόμοια αναφορά υπάρχει από τον Aulus Gellius στις Αττικές Νύχτες.

Αιγίπανες ή Σάτυροι Λίβυοι: Φυλή η οποία αποτελείτο από άνδρες με πόδια αιγών (κατσικοπόδαροι) και κέρατα που ζούσαν στο όρος Άτλας στην Λιβύη και ήσαν συγγενείς με τους Σατύρους Νέσιους. Οι Αιθιοπικοί Σάτυροι που αναφέρει ο Φιλόστρατος ανήκαν πιθανώς στην ίδια φυλή. Οι Αφρικανικοί Σάτυροι πιθανώς προέκυψαν από αναφορές ταξιδιωτών σε πιθήκους και μπαμπουίνους. Οι Αιγίπανες ήσαν μια ευφάνταστη προέκταση των εν λόγω αναφορών.

Ανδροφάγοι: Φυλή της Αφρικής οι οποίοι τρέφονταν αποκλειστικά με ανθρώπινη σάρκα (κανίβαλοι). Στις συγγενικές φυλές περιλαμβάνονται οι Αγριοφάγοι που τρέφονταν με σάρκα από λιοντάρια και πάνθηρες και οι Παμφάγοι, που έτρωγαν τα πάντα.

Αρίμασποι ή Μονόμματοι: Φυλή μονόφθαλμων που ζούσε στους πρόποδες του Ριπαίου όρους (Καρπάθια) στην βόρεια Σκυθία και βρίσκονταν συνεχώς σε πόλεμο με τους Γρύπες οι οποίοι ήσαν φύλακες χρυσορυχείων, κατοικούσαν στην κορυφή του όρους, είχαν κεφάλι αετού και σώμα λέοντα.

Αριμφαίοι: Φυλή δασύτριχων Σκυθών που κατοικούσαν στα κρύα δάση του βορρά. Όπως οι γείτονες Υπερβόρειοι, ήσαν και αυτοί ιερή φυλή ευλογημένη από τους θεούς. Πιθανώς να ταυτίζονται με τους Αρίμασπους και Άριμους.

Αρταβάτιτες: Φυλή της Αφρικής, η οποία αναφέρεται από τον Πλίνιο τον πρεσβύτερο στο έργο του Φυσική Ιστορία (77 μ.Χ.). Είχαν τέσσερα πόδια και περπατούσαν σαν τα ζώα. Ο Πλίνιος αναφέρει ότι αυτοί οι άνθρωποι ζούσαν δυτικά του Αιθιοπικού βασιλείου της Μερόης.

Άστομοι: Φυλή Ινδικής προέλευσης των οποίων τα σώματα καλύπτονταν με τρίχωμα, δεν είχαν στόμα και ζούσαν από τις οσμές των αρωματικών φυτών.

Άτλαντες: Οι κάτοικοι της μυθικής Ατλαντίδας.

Βλέμμυες ή Στερνόφθαλμοι: Φυλή ακέφαλων ανδρών της Αφρικής τα πρόσωπα των οποίων βρίσκονταν στα στήθη τους.

γηγενείς

Γηγενείς: Πολεμική φυλή με έξι χέρια προερχόμενοι κατευθείαν από την Γη οι οποίοι πολέμησαν με τους Αργοναύτες στην Μυσία.

γοργάδες

Γοργάδες: Αφρικανική φυλή, οι γυναίκες της οποίας καλύπτονταν με μακριά μαλλιά.

Ηλιάδες: Καταπληκτικά όντα που κατοικούσαν στα Επτά Ευτυχή Νησιά στο Νότιο Ωκεανό. Ήταν σχεδόν άτριχα με ευλύγιστα οστά και διπλή γλώσσα, η οποία τους επέτρεπε να ομιλούν δύο συζητήσεις ταυτόχρονα.

ιππόποδες

Ιππόποδες: Φυλή της βόρειας Ευρώπης με πόδια αλόγου.

Καλίνγκοι: Ινδική φυλή βραχύβιων ανδρών που έφθαναν σε ωριμότητα στην ηλικία των πέντε ετών και πέθαιναν σε ηλικία οκτώ ετών.

Κένταυροι: Φυλή η οποία κατοικούσε στα δάση της Μαγνησίας και είχαν κορμό ανθρώπου και σώμα αλόγου.

Κύκλωπες: Φυλή βαρβάρων μονόφθαλμων γιγάντων, οι οποίοι ποιμένευαν τα κοπάδια τους στο νησί της Σικελίας.

Κυνοκέφαλοι ή Εμίκουνες: Αφρικανική φυλή ανδρών με κεφάλι σκύλου. Πιθανώς μπαμπουίνοι.

Λαιστρυγόνες: Φυλή γιγαντιαίων κανιβάλων στην Ιταλία ή βόρεια Ευρώπη, τους οποίους αντιμετώπισε ο Οδυσσέας στο ταξίδι του.

Μάχλυες: Λιβυκή φυλή ερμαφρόδιτων, των οποίων το σώμα από την μια πλευρά ήταν γυναικείο και από την άλλη ανδρικό. Κατοικούσαν πέριξ της λίμνης Τριτωνίδας στην βορειοδυτική Λιβύη. Η πολεμική εξάσκηση των νέων γυναικών και τα μακριά μαλλιά των ανδρών, πιθανότατα υπήρξαν αφορμή για τον ορισμό του ανδρόγυνου.

Μακρόβιοι: Ινδική φυλή μακρόβιων ανδρών οι οποίοι ουδέποτε παρουσίαζαν σημάδια γήρανσης. Σε αυτούς εντάσσονται επίσης οι Κύρνοι και οι Γύμεντες.

Μακροκέφαλοι: Αφρικανική φυλή με μακριά επιμήκη κεφάλια

Μάνδοι: Ινδική φυλή, τα μέλη της οποίας εμφάνιζαν σημάδια απότομης γήρανσης αμέσως μετά την γέννηση.

Μελανόχροτοι: Μελαμψή φυλή η οποία διοικείτο από βασιλέα ο οποίος είχε ένα μάτι στο μέσον της κεφαλής του.

Νούλοι: Αφρικανική φυλή με πόδια τα οποία είχαν οκτώ δάκτυλα αντίστροφης φοράς.

Πάνδες: Ινδική φυλή με τεράστια αυτιά, οκτώ δάκτυλα στα χέρια και πόδια και δασύτριχο σώμα. Τα μαλλιά τους σε νεαρή ηλικία ήταν άσπρα και όσο μεγάλωναν γινόντουσαν μαύρα.

Πανώτιοι: Ευρωπαϊκή φυλή με αυτιά στο μήκος του σώματος

Πυγμίες: Αφρικανική φυλή η οποία είχε ύψος πυγμής (η απόσταση από τον αγκώνα μέχρι τον καρπό ενός κανονικού ανθρώπου) και οι οποίοι ήσαν σε συνεχή πόλεμο με κοπάδια γερανών.

Σκιάποδες, Στεγανόποδες: Λιβυκή φυλή ανθρώπων οι οποίοι είχαν ένα τεράστιο πέλμα το οποίο μεταξύ άλλων χρησίμευε για να τους προστατεύει από τον ήλιο.

Σκιρίται: Ινδική φυλή με ρουθούνια φιδιού και ελικοειδή πόδια.

Στρουθόποδες: Ινδική φυλή οι γυναίκες της οποίας είχαν μικροσκοπικά πέλματα, σε αντίθεση με τους άνδρες τα πέλματα των οποίων είχαν μήκος μισό μέτρο.

Σύρβοτες: Αφρικανική φυλή τα μέλη της οποίας είχαν ύψος τέσσερα μέτρα.

Υπερβόρειοι: Φανταστική φυλή μακρόβιων η οποία ζούσε στην γη της αιώνιας άνοιξης, πέραν των βορείων ανέμων.

Χρομάνδες: Ανδρική φυλή από την Ινδία τα σώματα των οποίων καλύπτονταν από πυκνό τρίχωμα, είχαν δόντια σκύλου και έβγαζαν μια τρομακτική κραυγή. Βασικά ήταν ένα είδος πίθηκου. Το όνομα αυτής της φυλής σχετίζεται με το αρχαίο βασίλειο του Μαντί το οποίο βρισκόταν στους πρόποδες των Ιμαλαΐων.